Ustawa dotycząca ochrony sygnalistów.

Na stronie BIP Rządowego Centrum Legislacji ( RCL) ukazał się długo wyczekiwany Projekt ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawna, który ma na celu ochronę sygnalistów, czyli osób zgłaszających lub ujawniających informacje dotyczące naruszenia prawa w sektorze prawnym lub publicznym. 

Projektowana ustawa ma na celu wdrożenie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony zgłaszających naruszenia prawa Unii, zaś jej główne założenia są następujące:

• Objęcie ochroną osoby dokonujące zgłoszenia lub ujawnienia informacji lub uzasadnionych podejrzeń naruszenia prawa, które uzyskały informacje na temat naruszenia w kontekście związany, z pracą;   

• przewiduje gwarancje i środki ochrony prawnej dla osób dokonujących zgłoszenia naruszenia, niezależnie od podstawy i formy świadczenia pracy (m.in. umowa o pracę, umowa cywilnoprawna, prowadzenie działalności gospodarczej przez osobę fizyczną, kontrakt menedżerski, wolontariat, staż i praktyki, ale również podwykonawcy). Co więcej ochroną będą objęte również osoby dokonujące zgłoszenia, których stosunek pracy ustał lub dopiero ma zostać nawiązany. 

• przewiduje obowiązek ustanowienia wewnętrznych kanałów zgłaszania naruszeń, któremu podlegać będą podmioty sektora publicznego i prywatnego zatrudniające co najmniej 50 pracowników.  Niezależnie od sektora, do którego należą, obowiązkowi ustanowienia wewnętrznych kanałów zgłaszania naruszeń będą podlegać m.in. banki, fundusze inwestycyjne, zakłady ubezpieczeń, zakłady reasekuracji, fundusze powiernicze, towarzystwa emerytalne, fundusze emerytalne, domy maklerskie, towarzystwa funduszy inwestycyjnych. Oznacza to konieczność wdrożenia regulaminów zgłoszeń naruszeń w każdym ww. wymienionych podmiotów. Zgodnie z treścią projektu taki regulamin pracodawca ustala po konsultacji z zakładową organizacją związkową albo przedstawicielami pracowników, wyłonionymi w trybie przyjętym u danego pracodawcy, jeśli u pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa. Stworzenie i wdrożenie wewnętrznej procedury musi odbyć się przy czynnym i udokumentowanym udziale przedstawicieli pracowników;

• dla pozostałych podmiotów utworzenie wewnętrznych kanałów dokonywania zgłoszeń nie będzie obligatoryjne, ale podmioty te, w zależności od potrzeb, będą mogły utworzyć je dobrowolnie, stosując zasady przewidziane w ustawie, co jest w dzisiejszych czasach rekomendowaną dobra praktyką.  

• projekt ustawy przewiduje również sankcje karne takie jak grzywna, kara ograniczenia wolności lub kara pozbawienia wolności do lat 3 przewidziane za:
  • utrudnienie dokonania zgłoszenia,
  • naruszenie obowiązku zachowania poufności,
  • podejmowanie działań odwetowych,
  • dokonanie zgłoszenia lub ujawnienia procedury wewnętrznej.

Projekt jest na etapie uzgodnień i opiniowania, zaś jego przebieg i szczegółową treść można śledzić pod adresem: https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12352401/katalog/12822857#12822857

Zapraszamy do kontaktu w celu weryfikacji czy nowe regulacje dotyczą Państwa firm oraz ewentualnego wsparcia we wdrożeniu nowych przepisów w Państwa organizacjach.