Ustawa o systemach sztucznej inteligencji- czego będą dotyczyły polskie przepisy?

Już blisko rok trwają prace nad projektem ustawy o systemach sztucznej inteligencji. Celem projektowanych regulacji jest umożliwienie stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1689 z dnia 13 czerwca 2024 r. w sprawie ustanowienia zharmonizowanych przepisów dotyczących sztucznej inteligencji (AI Act).

AI Act jest pierwszym kompleksowym aktem prawnym regulującym sektor sztucznej inteligencji w ramach regulacji jednolitego rynku UE, co wymaga od państw członkowskich oraz instytucji Unii Europejskiej skoordynowanych działań ustawodawczych, administracyjnych i organizacyjnych. W związku z tym, niezbędne jest przyjęcie przez państwa członkowskie aktów krajowych służących stosowaniu ww. rozporządzenia. Wprowadzenie polskiej ustawy ma za zadanie umożliwić stosowanie przepisów unijnych, w szczególności w zakresie ustrojowym i proceduralnym.

W związku z tym projektowane przepisy dotyczą m.in.:

- wskazania właściwych organów krajowych, tj. organu nadzoru rynku oraz organu notyfikującego odpowiedzialnego za opracowanie i stosowanie procedur koniecznych do oceny, wyznaczania i notyfikowania jednostek oceniających zgodność systemów AI, jak również odpowiedzialnego za ich monitorowanie;

- nakładania administracyjnych kar finansowych za naruszenie przepisów AI Act;

- określenia procedury umożliwiającej egzekwowanie zakazu stosowania systemów spełniających kryteria zakazanych praktyk AI, w tym umożliwienie złożenia skargi do właściwych organów krajowych na naruszenia AI Act.

Dodatkowo nowe regulacje zapewnią realizacje celów AI Act poprzez wsparcie rozwoju zastosowań sztucznej inteligencji. Przepisy polskiej ustawy nie będą miały zastosowania do spraw związanych z obroną narodową, bezpieczeństwem wewnętrznym państwa oraz jego porządkiem konstytucyjnym. Zgodnie z projektem, z zakresu stosowania przepisów krajowych wyłączone zostaną także systemy sztucznej inteligencji udostępniane na podstawie bezpłatnych licencji otwartego oprogramowania, chyba że systemy te są wprowadzane do obrotu lub oddawane do użytku jako systemy AI wysokiego ryzyka lub jako system AI objęty art. 5 lub 50 AI Act. Przepisy nie będą stosowane również do systemów wprowadzonych do użytku wyłącznie dla celów w obszarze badań podstawowych, aplikacyjnych oraz prac rozwojowych przed wejściem w życie ww. rozporządzenia.